Odleżyny to poważny problem w przypadku wszystkich chorych leżących, zwłaszcza tych unieruchomionych przez dłuższy czas. Powikłania odleżyn mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zapalenie kości i szpiku, a w najgorszym wypadku nawet do rozwoju sepsy, a co za tym idzie śmierci. Proces leczenia powstałych odleżyn jest długotrwały i trudny. W związku z tym najlepiej jest im zapobiegać niż leczyć dzięki zastosowaniu tzw. profilaktyki przeciwodleżynowej.
Jak wyglądają odleżyny?
Odleżyny to owrzodzenia skóry, które powstają na skutek długotrwałego ucisku lub tarcia. Występują najczęściej na piętach, kości ogonowej, nad guzami kulszowymi, na pośladkach, łopatkach, małżowinach usznych itp. miejscach, które dotykają do łóżka. Gdy powstaje odleżyna, dochodzi do martwicy niedokrwiennej skóry oraz głębszych tkanek, także kości. Oczywiście nie od razu odleżyna wygląda jak głęboka rana – najpierw jest to po prostu zaczerwienienie skóry. Nieleczona odleżyna ulega pogłębieniu.
Profilaktyka przeciwodleżynowa
W związku z tym, że leczenie odleżyn, zwłaszcza tych w późniejszym stopniu zaawansowania, jest bardzo trudne lepiej im zapobiegać. Taką profilaktykę powinno się stosować w przypadku każdego chorego nieuruchomionego. Jak to wygląda? Otóż, należy regularnie zmieniać pozycję pacjenta (co 2-3 godziny), wykonywać ruchy za chorego (tzw. ruchy bierne), polegające na masażach, oklepywaniu czy ćwiczeniu stawów – ich celem jest poprawa krążenia.
Istotnym elementem profilaktyki przeciwodleżynowej jest stosowanie specjalistycznych materacy przeciwodleżynowych. W materacach tych (w ich komorach) cały czas zmienia się ciśnienie, dlatego nacisk na ciało chorego jest rotacyjny. Stąd wzięła się ich nazwa – są to materace zmiennociśnieniowe. Oprócz takiego materaca warto zastosować także: poduszkę przeciwodleżynową, pokrowiec na materac i specjalne maty do tzw. ślizgowego przemieszczania chorego.
Kolejny ważny element profilaktyki to aktywizacja chorego, czyli zachęcanie go do wykonywania różnych czynności na miarę jego możliwości ruchowych. Duże znaczenie ma także właściwa pielęgnacja skóry. Należy używać specjalistycznych środków myjących i pielęgnacyjnych.
Rodzaje materacy przeciwodleżynowych
Wyróżnia się 2 rodzaje materacy przeciwodleżynowych:
- zmiennociśnieniowe (bąbelkowe lub rurowe)
- rehabilitacyjne piankowe.
Najlepszy, najchętniej kupowany i jednocześnie najłatwiejszy w użytkowaniu jest materac zmiennociśnieniowy bąbelkowy. Skutecznie pobudza prawidłowe krążenie krwi poprzez delikatne i równomierne masowanie tkanek oraz redukcję stałego ucisku w tych samych miejscach. Tego typu materac jest dostępny w sklepie: https://www.mobilex.pl/produkty/artykuly-rehabilitacyjne/materace-przeciwodlezynowe/materac-przeciwodlezynowy/. Można go kupić z refundacją NFZ.
Jego obsługa jest bardzo prosta – przy pomocy pokrętła na kompresorze można płynnie regulować stopień wypełnienia komór powietrzem. Podział na komory powoduje, że ciężar ciała jest równomiernie rozłożony, zapewniona jest także odpowiednia wentylacja i komfort cieplny. Materac ten jest wykonany z wytrzymałego materiału, przyjaznego dla skóry. Łatwo utrzymać do w czystości. Wytrzymałe przewody zwiększają żywotność materaca. Jest wyposażony w lekką i cichą pompę. Jego wielkość jest dopasowana do większości dostępnych na rynku łóżek.